YKS 2026 Puan Hesaplama ve Sıralama - Adım Adım Rehber Bölüm 2

📚 Birinci Bölüm Özeti

Birinci bölümde öğrendiklerinizi hatırlayalım: TYT %40, AYT %60 ağırlığındadır. Her puan türü (SAY, EA, SÖZ, DİL) farklı testlerden farklı katsayılarla hesaplanır. OBP maksimum 12 puan katkı sağlar. Yerleştirme puanınız = (TYT × 0.40) + (AYT × 0.60) + OBP formülüyle hesaplanır. Şimdi bunları örneklerle pekiştirelim!

📊 SAY Puan Örneği - Mühendislik Adayı

TYT Netleri:

• Türkçe: 28 net (katsayı: 3)
• Sosyal: 14 net (katsayı: 1)
• Matematik: 32 net (katsayı: 5)
• Fen: 16 net (katsayı: 2)

TYT Ham Puan: (28×3) + (14×1) + (32×5) + (16×2) = 84 + 14 + 160 + 32 = 290

TYT Standart Puan (varsayım): 385

AYT Netleri:

• Matematik: 30 net (katsayı: 5)
• Fizik: 11 net (katsayı: 5)
• Kimya: 10 net (katsayı: 4)
• Biyoloji: 9 net (katsayı: 3)

SAY Ham Puan: (30×5) + (11×5) + (10×4) + (9×3) = 150 + 55 + 40 + 27 = 272

SAY Standart Puan (varsayım): 430

Diğer Bilgiler:

• Diploma Notu: 88/100
• OBP: 88 × 0.12 = 10.56

YERLEŞTIRME PUANI:
(385 × 0.40) + (430 × 0.60) + 10.56
= 154 + 258 + 10.56
= 422.56

Bu puan ile öğrenci orta-üst seviye mühendislik bölümlerine (Elektrik-Elektronik, Makine, İnşaat vb.) yerleşme şansına sahiptir.

📊 EA Puan Örneği - Hukuk Adayı

TYT Netleri:

• Türkçe: 34 net (katsayı: 3)
• Sosyal: 17 net (katsayı: 3)
• Matematik: 26 net (katsayı: 5)
• Fen: 13 net (katsayı: 2)

TYT Ham Puan: (34×3) + (17×3) + (26×5) + (13×2) = 102 + 51 + 130 + 26 = 309

TYT Standart Puan (varsayım): 395

AYT Netleri:

• Matematik: 28 net (katsayı: 5)
• Edebiyat: 20 net (katsayı: 4)
• Tarih: 8 net (katsayı: 2)
• Coğrafya: 5 net (katsayı: 2)

EA Ham Puan: (28×5) + (20×4) + (8×2) + (5×2) = 140 + 80 + 16 + 10 = 246

EA Standart Puan (varsayım): 445

Diğer Bilgiler:

• Diploma Notu: 92/100
• OBP: 92 × 0.12 = 11.04

YERLEŞTIRME PUANI:
(395 × 0.40) + (445 × 0.60) + 11.04
= 158 + 267 + 11.04
= 436.04

Bu puan ile öğrenci iyi seviye hukuk fakültelerine veya üst düzey işletme bölümlerine yerleşme şansına sahiptir.

📊 SÖZ Puan Örneği - Psikoloji Adayı

TYT Netleri:

• Türkçe: 36 net (katsayı: 3)
• Sosyal: 18 net (katsayı: 3)
• Matematik: 20 net (katsayı: 1)
• Fen: 12 net (katsayı: 1)

TYT Ham Puan: (36×3) + (18×3) + (20×1) + (12×1) = 108 + 54 + 20 + 12 = 194

TYT Standart Puan (varsayım): 375

AYT Netleri:

• Edebiyat: 22 net (katsayı: 4)
• Tarih-1: 8 net (katsayı: 3)
• Coğrafya-1: 5 net (katsayı: 3)
• Tarih-2: 7 net (katsayı: 3)
• Coğrafya-2: 4 net (katsayı: 3)
• Felsefe: 6 net (katsayı: 3)
• Din Kültürü: 5 net (katsayı: 3)

SÖZ Ham Puan: (22×4) + (8×3) + (5×3) + (7×3) + (4×3) + (6×3) + (5×3)
= 88 + 24 + 15 + 21 + 12 + 18 + 15 = 193

SÖZ Standart Puan (varsayım): 420

Diğer Bilgiler:

• Diploma Notu: 90/100
• OBP: 90 × 0.12 = 10.80

YERLEŞTIRME PUANI:
(375 × 0.40) + (420 × 0.60) + 10.80
= 150 + 252 + 10.80
= 412.80

Bu puan ile öğrenci orta-üst seviye psikoloji, sosyoloji veya Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerine yerleşme şansına sahiptir.

📊 DİL Puan Örneği - İngilizce Öğretmenliği Adayı

TYT Netleri:

• Türkçe: 33 net (katsayı: 3)
• Sosyal: 16 net (katsayı: 3)
• Matematik: 22 net (katsayı: 1)
• Fen: 14 net (katsayı: 1)

TYT Ham Puan: (33×3) + (16×3) + (22×1) + (14×1) = 99 + 48 + 22 + 14 = 183

TYT Standart Puan (varsayım): 370

AYT Netleri:

• Edebiyat: 18 net (katsayı: 3)
• Tarih: 7 net (katsayı: 2)
• Coğrafya: 4 net (katsayı: 2)

YDT (İngilizce) Netleri:

• YDT İngilizce: 65 net (80 soruden)

DİL Puanı Hesaplama: AYT sözel testleri + YDT birlikte değerlendirilir

DİL Standart Puan (varsayım): 455 (YDT'nin yüksek etkisiyle)

Diğer Bilgiler:

• Diploma Notu: 87/100
• OBP: 87 × 0.12 = 10.44

YERLEŞTIRME PUANI:
(370 × 0.40) + (455 × 0.60) + 10.44
= 148 + 273 + 10.44
= 431.44

YDT'deki yüksek performans sayesinde öğrenci prestijli İngilizce Öğretmenliği veya Mütercim-Tercümanlık bölümlerine yerleşme şansına sahiptir.

📊 Karşılaştırmalı Analiz

Senaryo: SAY puan türünde toplam 90 net (TYT: 70, AYT SAY: 20)

Sonuç: Aynı net sayısı 20.000-25.000 sıra farkı yaratabilir! Bu nedenle geçmiş yıl sıralamalarına körü körüne güvenmeyin.

❌ Yanlış Yaklaşım

"Instagram'da biri '80 net ile 30.000 sıralama yaptım' demiş, ben de aynısını beklerim."

✅ Doğru Yaklaşım

"ÖSYM'nin resmi verilerini ve güvenilir rehberlik uzmanlarının analizlerini kullanırım. Her yıl farklı olduğu için geçmiş yıl verilerini referans alır ama körü körüne güvenmem."

❌ Yanlış Düşünce

"Türkçe'den 1 net ile Matematik'ten 1 net aynı değeri taşır."

✅ Doğru Bilgi

SAY puan türünde Matematik katsayısı 5, Türkçe katsayısı 3'tür. Yani Matematik'ten 1 net almak, Türkçe'den 1.67 net almak gibidir. Stratejinizi buna göre yapmalısınız!

❌ Yanlış Mantık

"TYT'de 80 net yaptım, sıralamam iyi olur."

✅ Gerçek Durum

TYT'de 80 net yapmak önemli ama bu netlerin dağılımı kritiktir. SAY için Matematik ve Fen netleriniz, SÖZ için Türkçe ve Sosyal netleriniz daha değerlidir. 40 Matematik + 40 Türkçe ile 80 net, 10 Matematik + 70 Türkçe ile 80 net tamamen farklı puanlar getirir!

❌ Hatalı Beklenti

"Geçen sene 85 net ile 25.000 sıralama yapılmış, ben de 85 net yaparsam aynı sıralamayı alırım."

✅ Gerçekçi Değerlendirme

Sınavın zorluk derecesi her yıl değişir. Zor bir sınavda 75 net, kolay bir sınavdaki 85 netten daha değerli olabilir. Standart puanlar bu zorluk farkını dengelemek için kullanılır. Puanınızı tahmin ederken, o yılın sınav zorluğunu göz önünde bulundurun.

❌ Tehlikeli İhmal

"Lise notlarım önemli değil, sadece YKS'ye odaklanırım."

✅ Bilinçli Yaklaşım

OBP maksimum 12 puan katkı sağlar. Sınırda kalan bir öğrenci için 10 puanlık OBP farkı, binlerce sıra anlamına gelebilir. Diploma notunuz 70 ise (8.4 OBP), 90 olan birine göre (10.8 OBP) 2.4 puan dezavantajla başlıyorsunuz. Lise notlarınızı ciddiye alın!

❌ Kritik Hata

"Ben sayısal öğrencisiyim, sadece AYT'ye çalışırım, TYT barajı kolay."

✅ Hayati Önem

TYT'de 150 puanın altında kalırsanız, AYT puanınız 500 bile olsa hiçbir yere yerleşemezsiniz! Her yıl binlerce öğrenci bu hatayı yapıyor. TYT %40 ağırlığa sahip olduğu için zaten önemli, ama baraj açısından da kritik. Dengeli çalışın!

⚠️ Kaçınılması Gerekenler

• Rastgele sosyal medya hesaplarındaki hesaplayıcılar
• Katsayıları belirtmeyen, kaynak göstermeyen siteler
• "Garanti puan" vaat eden platformlar
• Eski yılların formüllerini kullanan güncel olmayan araçlar
• Reklam tuzağı siteler (tıklama odaklı, içerik kalitesiz)

🤖 AI Powered Features

• Kişiselleştirilmiş Çalışma Planı: Yapay zeka, güçlü ve zayıf yönlerinizi analiz ederek hangi derslere daha çok odaklanmanız gerektiğini söyler
• Puan Artırma Simülasyonları: "Matematik'te 5 net daha yapsam puanım ne olur?" gibi senaryoları anında test edebilirsiniz
• Tahmin Algoritmaları: Geçmiş 10 yılın verilerini analiz eden AI, olası sıralama aralığınızı %90 doğrulukla tahmin eder
• Gerçek Zamanlı Karşılaştırma: Performansınızı anlık olarak Türkiye ortalamasıyla karşılaştırın

📱 Mobil Avantajlar

• Push Bildirimler: ÖSYM katsayı güncellemelerini anında öğrenin
• Offline Hesaplama: İnternet olmadan da puanınızı hesaplayın
• Çoklu Senaryo Kaydetme: Farklı net senaryolarınızı kaydedip karşılaştırın
• Widget Desteği: Ana ekranınızda hedef puanınızı ve ilerlemenizi görün
• Bulut Senkronizasyonu: Tüm cihazlarınızda verilerinize erişin

💎 OBP Maksimizasyonu

• Her Sınav Önemli: Lise boyunca her sınava YKS sınavı gibi hazırlanın
• Proje ve Ödevler: Performans notlarınızı yükseltmek için tüm ödevleri eksiksiz yapın
• Öğretmen İletişimi: Notlarınızı iyileştirmek için öğretmenlerinizle düzenli görüşün
• Telafi Fırsatları: Düşük aldığınız notları telafi sınavlarıyla düzeltin

1. Farklı puan türlerinde aynı anda yerleşme şansım var mı?

Hayır, tercihlerde bir bölüm için sadece o bölümün kabul ettiği puan türünü kullanabilirsiniz. Ancak tercih listenizde SAY, EA, SÖZ ve DİL puan türlerinden kabul eden farklı bölümler olabilir.

2. Puan hesaplayıcılar neden farklı sonuçlar veriyor?

Bazı hesaplayıcılar eski katsayıları kullanıyor, bazıları standart puan dönüşümünde farklı algoritmalar kullanıyor. Mutlaka ÖSYM'nin resmi formülünü kullanan ve güncel katsayıları olan araçları tercih edin.

3. TYT ve AYT'de farklı zorluk seviyesi olursa ne olur?

ÖSYM standart puan hesaplamasında her testin zorluk derecesini dikkate alır. Zor bir TYT'de daha az netiniz olsa bile, standart puanınız yüksek çıkabilir. Bu dengeleme mekanizması adil bir yarışı garantiler.

4. 2026'da puan hesaplama formülleri değişecek mi?

Şu ana kadar ÖSYM tarafından bir değişiklik açıklanmadı. Ancak sınav tarihine yakın mutlaka ÖSYM'nin yayınladığı güncel kılavuzu kontrol edin. Katsayılarda küçük değişiklikler olabilir.

5. Deneme sınavlarında hesapladığım puan gerçek sınavda aynı olur mu?

Hayır, deneme sınavlarındaki hesaplamalar tahminidir. Gerçek puanınız, o yılın sınav zorluğuna ve tüm adayların performansına göre şekillenir. Deneme puanları sadece yaklaşık bir fikir verir.

6. Blockchain doğrulamalı hesaplayıcılar ne kadar güvenilir?

Blockchain teknolojisi, verilerin manipüle edilmesini engeller ve şeffaflık sağlar. Ancak yine de hesaplayıcının ÖSYM'nin resmi formüllerini kullandığından emin olun. Teknoloji güvenilir olsa da, formül doğru olmalı.

7. AI tabanlı puan tahminleri ne kadar doğru?

İyi eğitilmiş yapay zeka modelleri %85-90 doğruluk oranıyla tahmin yapabilir. Ancak beklenmedik değişkenler (sınav zorluk sürprizi, ani kontenjan değişiklikleri) tahmini etkileyebilir. Kesin olmadığını unutmayın.

8. Sıralamam hedefimden düşükse ne yapmalıyım?

Önce güvenilir bir kaynakla puanınızı ve sıralamanızı kontrol edin. Doğruysa, hedeflerinizi gözden geçirin veya çalışma stratejinizi değiştirin. Hangi derslerde daha çok gelişme gösterebileceğinizi analiz edin ve katsayısı yüksek derslere odaklanın.

9. Mobil uygulamalarda offline hesaplama güvenilir mi?

Evet, uygulamalar ÖSYM formüllerini cihazınıza yüklediği için internet olmadan da doğru hesaplama yapar. Ancak katsayı güncellemeleri için periyodik olarak internete bağlanmanız gerekir.

10. Birden fazla hesaplama aracı kullanmalı mıyım?

Evet, çapraz kontrol için 2-3 güvenilir kaynaktan hesaplama yapmanız iyi bir uygulamadır. Sonuçlar birbirine yakınsa (±5 puan), ortalamasını alabilirsiniz. Büyük farklar varsa, ÖSYM'nin resmi formülünü kullanan kaynağa güvenin.

🎯 Temel Prensipler - Özet

• TYT %40, AYT %60: Bu ağırlık oranını asla unutmayın
• OBP Maksimum 12 Puan: Lise notlarınızı ciddiye alın
• Katsayılar Farklıdır: Her puan türü farklı testleri farklı ağırlıklarla hesaplar
• TYT Barajı 150: Bu barajı geçmek yerleşme için zorunludur
• Sıralama Görecelidir: Aynı net her yıl farklı sıralama getirebilir
• Güvenilir Kaynaklar Kullanın: ÖSYM, ertansinansahin.com, MEB EBA gibi

📅 Ay Ay Hazırlık Takvimi

9 Ay Kala (Eylül-Ekim):

• 4 puan türünde de deneme sınavlarına girin
• Hangi puan türünde daha başarılı olduğunuzu belirleyin
• Lise notlarınızı yükseltmek için ekstra çaba gösterin

6 Ay Kala (Ocak-Şubat):

• Seçtiğiniz puan türüne odaklanın
• Katsayısı yüksek derslere öncelik verin
• Her deneme sonrası puanınızı güvenilir araçlarla hesaplayın

3 Ay Kala (Mart-Nisan):

• TYT barajını garantiye alın
• Hedef bölümünüzün geçmiş yıl puanlarını inceleyin
• Gerçekçi hedefler belirleyin

Son 1 Ay (Mayıs):

• Pekiştirme ve tekrar dönemi
• ÖSYM'nin güncel kılavuzunu mutlaka okuyun
• Dijital hesaplama araçlarını test edin

💡 Uzman Son Sözler

• Panik Yapmayın: Puan hesaplama karmaşık görünse de, birkaç deneme sonra alışacaksınız
• Sosyal Medyaya Güvenmeyin: Sadece güvenilir, resmi kaynaklardan bilgi alın
• Dengeli Çalışın: TYT'yi ihmal etmeyin, AYT'ye de odaklanın
• Teknolojiden Yararlanın: 2026 dijital araçları kullanarak sürekli ilerlemenizi takip edin
• Esnek Olun: İlk hedef tutmuyorsa, planınızı revize etmekten korkmayın
• Katsayı Avantajı: Stratejik olarak yüksek katsayılı derslere zaman ayırın
• OBP'yi Kaçırmayın: 12 puana kadar bonus, özellikle sınırdaki adaylar için altın değerindedir
• Blockchain Güvenliği: Hesaplamalarınızı doğrulanmış platformlarda yapın

✅ Hızlı Hatırlatma Listesi

1. TYT %40, AYT %60 ağırlığındadır
2. TYT barajı 150 puandır - altında kalırsanız yerleşemezsiniz
3. Her puan türü farklı katsayılar kullanır - hangi teste daha çok odaklanacağınızı bilin
4. OBP maksimum 12 puan - lise notlarınızı ihmal etmeyin
5. Sıralama görecelidir - geçmiş yıl verilerine körü körüne güvenmeyin
6. Sadece güvenilir kaynakları kullanın (ÖSYM, ertansinansahin.com, MEB EBA)
7. 2026 dijital araçlarından yararlanın (AI, blockchain, mobil uygulamalar)
8. Dengeli çalışın - hiçbir testi ihmal etmeyin