YKS 2026 Puan Hesaplama Sistemine Giriş
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS), her yıl milyonlarca öğrencinin üniversite hayallerinin kapısını aralayan kritik bir sınav. 2026 yılında YKS'ye girecek adaylar için puan hesaplama ve sıralama sistemi, doğru tercih yapabilmek açısından hayati önem taşıyor. Bu kapsamlı rehberde, YKS puan hesaplama sisteminin tüm detaylarını adım adım ele alacağız.
YKS puan hesaplama sistemi, sadece sınavdan aldığınız netlerle sınırlı değildir. TYT, AYT ve YDT puanlarının nasıl hesaplandığı, bu puanların nasıl ağırlıklandırıldığı, lise diploma notunuzun (OBP) etkisi ve son olarak yerleştirme puanınızın nasıl oluştuğu gibi birçok faktör devreye girer. Bu rehberde tüm bu süreçleri detaylıca inceleyeceğiz.
💡 2026 Dijital Dönüşüm
YKS 2026'da puan hesaplama sürecinde dijital araçlar daha da önem kazanıyor. Yapay zeka destekli hesaplayıcılar, gerçek zamanlı katsayı güncellemeleri ve mobil uygulamalar sayesinde puanınızı anında hesaplayabilir, farklı senaryoları simüle edebilirsiniz. Blockchain teknolojisi ile doğrulanmış puan hesaplama araçları, hesaplamaların doğruluğunu garanti altına alıyor.
YKS Sınav Yapısı ve Temel Bileşenler
YKS, üç ana testten oluşan kapsamlı bir sınav sistemidir. Her bir testin kendine özgü yapısı, soru sayısı ve süre dağılımı bulunmaktadır. Bu testleri detaylı olarak inceleyelim:
1. TYT (Temel Yeterlilik Testi)
TYT, tüm adayların girmesi zorunlu olan temel seviye testidir. Lise müfredatının tamamını kapsayan 4 ana alandan oluşur ve öğrencilerin temel akademik yeterliliklerini ölçer.
| Test Alanı | Soru Sayısı | Süre |
|---|---|---|
| Türkçe | 40 soru | 165 dakika (2 saat 45 dakika) |
| Sosyal Bilimler (Tarih, Coğrafya, Felsefe, Din Kültürü) | 20 soru | |
| Temel Matematik | 40 soru | |
| Fen Bilimleri (Fizik, Kimya, Biyoloji) | 20 soru | |
| TOPLAM | 120 soru | 165 dakika |
⚠️ Önemli Not
TYT'de başarılı olmadan AYT puanınız hesaplanamaz! TYT'de minimum 150 puan barajını geçmeniz, üniversite yerleşmesi için zorunlu koşuldur. Bu nedenle TYT çalışmanızı asla ihmal etmeyin.
2. AYT (Alan Yeterlilik Testi)
AYT, öğrencilerin tercih edecekleri program türüne göre farklılaşan bir testtir. SAY (Sayısal), EA (Eşit Ağırlık), SÖZ (Sözel) ve DİL (Dil) olmak üzere 4 farklı puan türü için farklı test kombinasyonları vardır.
| Test | Matematik | Fen Bilimleri | Sosyal Bilimler | Süre |
|---|---|---|---|---|
| SAY | 40 soru | Fizik 14, Kimya 13, Biyoloji 13 | - | 180 dakika |
| EA | 40 soru | - | Edebiyat 24, Tarih 10, Coğrafya 6 | 180 dakika |
| SÖZ | - | - | Edebiyat 24, Tarih 10, Coğrafya 1 6 | 180 dakika |
| DİL | - | - | Edebiyat 24, Tarih 10, Coğrafya 6 | 180 dakika |
3. YDT (Yabancı Dil Testi)
YDT, yabancı dil bölümlerine yerleşmek isteyen adayların girdiği isteğe bağlı bir testtir. Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça dillerinden birini seçerek girebilirsiniz.
| Dil Seçeneği | Soru Sayısı | Süre |
|---|---|---|
| İngilizce / Almanca / Fransızca / Rusça / Arapça | 80 soru | 120 dakika (2 saat) |
Puan Türleri ve Ağırlıklandırma Sistemi
YKS'de 4 farklı puan türü bulunmaktadır: SAY, EA, SÖZ ve DİL. Her puan türü, farklı testlerden farklı ağırlıklarla hesaplanır. Bu sistemi anlamak, doğru puan hesaplaması yapabilmek için kritik öneme sahiptir.
TYT ve AYT Puan Ağırlıkları
Yerleştirme puanınızın hesaplanmasında TYT ve AYT puanları farklı ağırlıklara sahiptir. Bu ağırlıklar sabit olup, tüm puan türleri için geçerlidir:
| Test | Ağırlık Oranı | Açıklama |
|---|---|---|
| TYT | %40 | Temel yeterlilik ağırlığı |
| AYT | %60 | Alan yeterlilik ağırlığı |
📊 Ağırlıklandırma Mantığı
TYT %40, AYT %60 ağırlığındadır. Bu, AYT'nin yerleştirme puanınızda daha belirleyici olduğu anlamına gelir. Ancak TYT'de başarısız olursanız (150 puan altı), AYT puanınız ne kadar yüksek olursa olsun yerleşemezsiniz. Bu nedenle her iki test için de dengeli bir çalışma planı yapmalısınız.
Puan Türlerine Göre Test Ağırlıkları
Her puan türü için, TYT ve AYT'deki farklı testlerin ağırlıkları değişmektedir. İşte detaylı katsayı tablosu:
| Test/Ders | SAY | EA | SÖZ | DİL |
|---|---|---|---|---|
| TYT TESTLERİ | ||||
| Türkçe | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Sosyal Bilimler | 1 | 3 | 3 | 3 |
| Temel Matematik | 5 | 5 | 1 | 1 |
| Fen Bilimleri | 2 | 2 | 1 | 1 |
| AYT TESTLERİ | ||||
| Matematik | 5 | 5 | - | - |
| Fizik | 5 | - | - | - |
| Kimya | 4 | - | - | - |
| Biyoloji | 3 | - | - | - |
| Edebiyat | - | 4 | 4 | 3 |
| Tarih-1 | - | 2 | 3 | 2 |
| Coğrafya-1 | - | 2 | 3 | 2 |
| Tarih-2 | - | - | 3 | - |
| Coğrafya-2 | - | - | 3 | - |
| Felsefe | - | - | 3 | - |
| Din Kültürü | - | - | 3 | - |
TYT Puanı Hesaplama Adımları
TYT puanınız, 4 farklı alandan aldığınız netlerin belirli katsayılarla çarpılması ve toplanmasıyla hesaplanır. İşte adım adım TYT puan hesaplama süreci:
Adım 1: Ham Puan Hesaplama
TYT ham puanı hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanırız:
TYT Ham Puan =
(Türkçe Doğru × 3.333) +
(Sosyal Bilimler Doğru × 3.333) +
(Temel Matematik Doğru × 3.333) +
(Fen Bilimleri Doğru × 3.333)
Her bir test alanında yanlış cevaplarınız, doğru cevap sayınızdan çıkarılır (4 yanlış = 1 doğruyu götürür). Net sayınız = Doğru - (Yanlış ÷ 4)
Adım 2: Standart Puan Hesaplama
Ham puanınız hesaplandıktan sonra, ÖSYM bu puanı standart puana dönüştürür. Bu dönüşüm, sınavın zorluk derecesini ve tüm adayların performansını dikkate alarak yapılır. Standart puan formülü:
Standart Puan (SP) =
10 × [(HP - ORT) ÷ SS] + 50
HP: Ham Puan | ORT: Ortalama | SS: Standart Sapma
Adım 3: TYT Puanına Dönüştürme
Standart puanınız hesaplandıktan sonra, bu puan 100-500 aralığına dönüştürülür:
TYT Puanı =
(SP × 4) + 100
Örnek TYT Hesaplama
Somut bir örnekle TYT puan hesaplamasını görelim:
📝 Örnek Senaryo
- Türkçe: 32 Doğru, 6 Yanlış → Net: 32 - (6÷4) = 30.5 net
- Sosyal Bilimler: 16 Doğru, 3 Yanlış → Net: 16 - (3÷4) = 15.25 net
- Temel Matematik: 28 Doğru, 10 Yanlış → Net: 28 - (10÷4) = 25.5 net
- Fen Bilimleri: 14 Doğru, 5 Yanlış → Net: 14 - (5÷4) = 12.75 net
Ham Puan: (30.5×3.333) + (15.25×3.333) + (25.5×3.333) + (12.75×3.333) = 280.08
Standart puana dönüştürüldükten ve 100-500 aralığına çevrildikten sonra yaklaşık TYT Puanı: 385-395 arası olabilir (sınavın zorluğuna göre değişir).
AYT Puanı Hesaplama Adımları
AYT puanı, seçtiğiniz puan türüne göre farklı testlerin farklı ağırlıklarla hesaplanmasıyla oluşur. Her puan türü için ayrı bir hesaplama yapılır.
SAY Puanı Hesaplama
Sayısal puan türü için Matematik, Fizik, Kimya ve Biyoloji testleri kullanılır:
SAY Ham Puan =
(Matematik Net × 5) +
(Fizik Net × 5) +
(Kimya Net × 4) +
(Biyoloji Net × 3)
EA Puanı Hesaplama
Eşit Ağırlık puan türü için Matematik, Edebiyat, Tarih ve Coğrafya testleri kullanılır:
EA Ham Puan =
(Matematik Net × 5) +
(Edebiyat Net × 4) +
(Tarih Net × 2) +
(Coğrafya Net × 2)
SÖZ Puanı Hesaplama
Sözel puan türü için Edebiyat, Tarih, Coğrafya, Felsefe ve Din Kültürü testleri kullanılır:
SÖZ Ham Puan =
(Edebiyat Net × 4) +
(Tarih-1 Net × 3) +
(Coğrafya-1 Net × 3) +
(Tarih-2 Net × 3) +
(Coğrafya-2 Net × 3) +
(Felsefe Net × 3) +
(Din Kültürü Net × 3)
OBP (Ortaöğretim Başarı Puanı) Nedir?
OBP, lise eğitiminiz boyunca aldığınız notların ortalamasına göre hesaplanan ve yerleştirme puanınıza eklenen bir bonustur. 2026 YKS'de OBP'nin etkisi devam etmektedir.
OBP Hesaplama Yöntemi
OBP, lise diploma notunuzun (100 üzerinden) 0.12 ile çarpılmasıyla hesaplanır:
OBP =
Diploma Notu × 0.12
Maksimum OBP: 100 × 0.12 = 12 puan
OBP Örnekleri
| Diploma Notu | OBP Hesaplama | OBP |
|---|---|---|
| 100 | 100 × 0.12 | 12.00 |
| 90 | 90 × 0.12 | 10.80 |
| 85 | 85 × 0.12 | 10.20 |
| 75 | 75 × 0.12 | 9.00 |
| 70 | 70 × 0.12 | 8.40 |
💡 OBP İpucu
OBP, özellikle sınırda kalan adaylar için kritik öneme sahiptir. Lise boyunca yüksek not ortalaması tutturmak, yerleştirme sınavında size 12 puana kadar avantaj sağlayabilir. Bu fark, bazı bölümlerde binlerce sıra anlamına gelebilir!
Yerleştirme Puanı Nasıl Hesaplanır?
Yerleştirme puanı, TYT, AYT ve OBP puanlarının belirli ağırlıklarla birleştirilmesiyle oluşur. İşte adım adım yerleştirme puanı hesaplama:
Yerleştirme Puanı =
(TYT Puanı × 0.40) +
(AYT Puanı × 0.60) +
OBP
Tam Yerleştirme Puanı Örneği
🎯 Kapsamlı Hesaplama Örneği
Öğrenci Profili:
- TYT Puanı: 390
- SAY AYT Puanı: 425
- Diploma Notu: 85/100
- OBP: 85 × 0.12 = 10.20
Yerleştirme Puanı Hesaplama:
Yerleştirme Puanı = (390 × 0.40) + (425 × 0.60) + 10.20
= 156 + 255 + 10.20
= 421.20
Bu puan ile öğrenci, SAY puan türünde orta ve üst seviye mühendislik bölümlerine yerleşme şansına sahip olabilir.
2026 YKS Dijital Araçlar ve Hesaplayıcılar
2026 yılında puan hesaplama süreci, teknolojik gelişmeler sayesinde çok daha pratik hale gelmiştir. İşte kullanabileceğiniz dijital araçlar:
Yapay Zeka Destekli Hesaplayıcılar
- Gerçek Zamanlı Puan Simülatörleri: Net girişi yaptığınız anda puanınızı ve olası sıralamanızı görebilirsiniz
- Katsayı Güncellemeleri: ÖSYM'nin açıkladığı katsayılar anında sistemlere yüklenir
- Mobil Uygulamalar: Telefonunuzdan anlık puan hesaplama yapabilirsiniz
- Blockchain Doğrulama: Hesaplamalarınızın doğruluğu blockchain teknolojisiyle garanti altına alınır
- AI Tahmin Algoritmaları: Geçmiş yılların verilerine dayanarak olası sıralamanızı tahmin eder
Güvenilir Hesaplama Kaynakları
🔗 Önerilen Kaynaklar
- ertansinansahin.com: Uzman rehberlik öğretmeni Ertan Sinan Şahin'in geliştirdiği güvenilir hesaplama aracı
- ogmmateryal.eba.gov.tr: MEB'in resmi eğitim platformu üzerinden puan hesaplama
- ÖSYM Resmi Kılavuzu: En güncel katsayılar ve formüller için mutlaka ÖSYM'nin yayınladığı kılavuza bakın
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. TYT'de 150 puanın altında kalsam AYT'ye girebilir miyim?
Evet, AYT sınavına girebilirsiniz. Ancak TYT puanınız 150'nin altındaysa, AYT puanınız ne kadar yüksek olursa olsun hiçbir programa yerleşemezsiniz. TYT barajını geçmek şarttır.
2. Her puan türü için ayrı puan mı hesaplanır?
Evet, ÖSYM SAY, EA, SÖZ ve DİL olmak üzere 4 farklı puan türü hesaplar. Her bir puan türü için farklı testler ve ağırlıklar kullanılır. Siz bu puanlardan sadece tercih edeceğiniz program türüne uygun olanı kullanırsınız.
3. OBP'nin etkisi ne kadardır?
OBP maksimum 12 puan katkı sağlayabilir. Bu, özellikle sınırda kalan öğrenciler için büyük fark yaratabilir. Bazı bölümlerde 1-2 puanlık fark bile binlerce sıra anlamına gelebilir.
4. Geçen yılki puanlarla bu yılki puanlar aynı mı olur?
Hayır, her yıl sınavın zorluk derecesi ve adayların genel performansı farklı olduğu için puanlar değişir. Geçen yılki veriler sadece tahmini bir fikir vermek içindir.
5. YDT puanı yerleştirme puanıma nasıl eklenir?
YDT puanı, sadece yabancı dil bölümlerine başvuran adaylar için DİL puan türü hesaplamasında kullanılır. YDT'ye girmek isteğe bağlıdır ve sadece dil bölümlerini tercih edecekseniz gereklidir.
6. Puan hesaplama formülleri her yıl değişir mi?
Temel formüller genellikle sabittir, ancak katsayılarda küçük değişiklikler olabilir. ÖSYM her yıl YKS Kılavuzu'nda güncel katsayıları yayınlar. 2026 için mutlaka güncel kılavuzu kontrol edin.
7. Hangi puan türü için hangi testlere girmem gerekir?
TYT tüm adaylar için zorunludur. AYT'de ise tercih edeceğiniz bölüme göre: Sayısal bölümler için Matematik ve Fen testleri, Eşit Ağırlık için Matematik ve Sosyal testler, Sözel için sadece Sosyal testler, Dil bölümleri için Sosyal testler ve YDT gereklidir.
8. İnternet üzerindeki puan hesaplayıcılar güvenilir mi?
ÖSYM'nin resmi formüllerini kullanan hesaplayıcılar genellikle doğru sonuç verir. Ancak mutlaka güvenilir kaynaklardan (ertansinansahin.com, MEB EBA gibi) yapın. Sosyal medyadaki rastgele hesaplayıcılara güvenmeyin.
9. Aynı net sayısıyla her yıl aynı sıralamayı yapar mıyım?
Hayır, sıralamanız sadece sizin netinizle değil, tüm adayların performansıyla belirlenir. Aynı net sayısı, sınavın zor olduğu yıl daha iyi sıralama getirebilir. Bu nedenle geçmiş yıl verileri sadece fikir vericidir.
10. 2026 YKS için özel bir değişiklik var mı?
2026 YKS'de temel sistem aynı kalsa da, dijital araçlar ve yapay zeka destekli hesaplayıcılar daha yaygın hale gelmiştir. Blockchain doğrulaması ve gerçek zamanlı katsayı güncellemeleri gibi teknolojik yenilikler puanınızı daha hızlı ve doğru hesaplamanızı sağlıyor.
Sonuç ve Öneriler
YKS puan hesaplama sistemi karmaşık görünse de, temel mantığını kavradığınızda oldukça anlaşılır hale gelir. TYT'nin %40, AYT'nin %60 ağırlığında olduğunu, OBP'nin maksimum 12 puan katkı sağladığını ve her puan türü için farklı katsayılar kullanıldığını unutmayın.
Bu rehberin ikinci bölümünde, yerleştirme puanı hesaplama örneklerini, sıralama sisteminin nasıl çalıştığını ve puan hesaplamada yapılan yaygın hataları detaylı olarak inceleyeceğiz. İkinci bölümde ayrıca 2026'ya özel dijital araçların nasıl kullanılacağını ve kişiselleştirilmiş puan optimizasyon stratejilerini de öğreneceksiniz.
🎯 Pratik Öneriler
- Her deneme sınavı sonrası puanınızı hesaplayarak ilerlemenizi takip edin
- Farklı puan türlerindeki performansınızı karşılaştırarak hangi alana daha yatkın olduğunuzu belirleyin
- OBP'nizi artırmak için lise notlarınızı ihmal etmeyin
- Güvenilir puan hesaplama araçlarını kullanın ve sonuçları çapraz kontrol edin
- 2026 dijital araçlarından maksimum fayda sağlamak için mobil uygulamaları keşfedin
- Blockchain doğrulamalı hesaplayıcıları tercih ederek sonuçlarınızın doğruluğundan emin olun
Bir sonraki bölümde görüşmek üzere! YKS 2026 Puan Hesaplama ve Sıralama - Adım Adım Rehber Bölüm 2'de detaylı örnekler, yaygın hatalar ve uzman ipuçlarıyla devam edeceğiz.
Kazım İncebacak
Sınav Başarı Uzmanı
Size özel hazırlanmış çalışma programları ile hedeflediğiniz sınavda başarıya ulaşın.
Danışmanlık için İletişim