TYT Biyoloji Konuları ve Özet PDF 2026 - Hücre, Sistemler, Canlılar

1. Canlıların Ortak Özellikleri

• Hücresel Yapı: Tüm canlılar hücrelerden oluşur
• Beslenme: Enerji ve yapı maddesi ihtiyacı
• Solunum: Enerji üretimi için gerekli
• Boşaltım: Zararlı atıkların uzaklaştırılması
• Hareket: Yer değiştirme veya organ hareketleri
• Uyarılara Tepki: Çevresel değişikliklere yanıt
• Üreme: Neslin devamı
• Büyüme ve Gelişme: Hücre sayısı ve boyut artışı
• Metabolizma: Yapım ve yıkım olayları
• Homeostazi: İç denge
• Organizasyon: Düzenli yapı
• Adaptasyon: Çevreye uyum

2. Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşenler

🧪 İnorganik Bileşikler:

• Su (H₂O): Canlıların %60-95'i, çözücü ortam, taşıma, termoregülasyon
• Mineraller: Na⁺, K⁺, Ca²⁺, Mg²⁺, Cl⁻, PO₄³⁻
• Asitler ve Bazlar: pH dengesi (HCl, NaOH)
• Gazlar: O₂ ve CO₂

🌟 Organik Bileşikler:

• Karbonhidratlar: Monosakkarit, disakkarit, polisakkarit (Enerji ve yapı)
• Yağlar (Lipitler): Trigliserit, fosfolipit, steroid (Enerji depolama, hücre zarı)
• Proteinler: Amino asitlerden oluşur (Yapısal, enzimatik, savunma)
• Nükleik Asitler: DNA ve RNA (Kalıtsal bilgi)
• ATP: Evrensel enerji para birimi
• Vitaminler: A, B, C, D, E, K (Koenzim görevi)

Hücre Tipleri

1. Prokaryot Hücre (Bakteriler):

• Çekirdek zarı yok
• Zarlı organel yok
• DNA halkasal
• Ribozom var (70S)
• Hücre duvarı var
• Plazmit bulunabilir

2. Ökaryot Hücre:

1. Sindirim Sistemi

Sindirim Yolu Sırası:

1. Ağız: Mekanik sindirim (çiğneme), Nişasta sindirimi (amilaz)
2. Yutak (Farinks): Yutma olayı
3. Yemek Borusu (Özofagus): Peristaltik hareket
4. Mide: Protein sindirimi (pepsin), HCl salgısı
5. İnce Bağırsak: Kimyasal sindirim ve emilim
   • Duodenum (Onikiparmak)
   • Jejunum
   • İleum
6. Kalın Bağırsak: Su ve mineral emilimi, dışkı oluşumu
7. Anüs: Boşaltım

Sindirim Bezleri:

• Tükürük Bezleri: Amilaz enzimi
• Karaciğer: Safra üretimi (yağ emülsiyonu)
• Pankreas: Tripsin, lipaz, amilaz enzimleri

2. Dolaşım Sistemi

❤️ Kalp Yapısı:

• 4 odacıklı: 2 kulakçık, 2 karıncık
• Sağ taraf: Kirli kan
• Sol taraf: Temiz kan

🔄 Kan Dolaşımı:

• Küçük Dolaşım: Kalp → Akciğer → Kalp (Gazlaşma)
• Büyük Dolaşım: Kalp → Vücut → Kalp (Doku beslenmesi)

🩸 Kan Bileşenleri:

• Plazma (%55): Su, protein, besin, atık
• Alyuvar: O₂ ve CO₂ taşıma, hemoglobin
• Akyuvar: Savunma, fagositoz
• Trombosit: Pıhtılaşma

Temel Kalıtım Kavramları

• Gen: Kalıtsal bilgi birimi
• Alel: Bir genin farklı formları
• Homozigot: AA veya aa (Saf döl)
• Heterozigot: Aa (Melez)
• Genotip: Genetik yapı
• Fenotip: Dış görünüş
• Baskın (Dominant): Kendini gösteren alel
• Çekinik (Resesif): Gizlenen alel

Mendel Yasaları

• 1. Yasa (Ayrılma): Aleller gamet oluşumunda ayrılır
• 2. Yasa (Bağımsız Dağılım): Farklı özellikler bağımsız kalıtılır

TYT Biyoloji PDF İçeriği:

• ✅ Tüm konuların özet anlatımı
• ✅ Önemli kavramlar sözlüğü
• ✅ Sistemler şema ve tabloları
• ✅ Hücre organelleri özeti
• ✅ Kalıtım problemleri örnekleri
• ✅ Ezber kolaylaştırıcı ipuçları
• ✅ Sık çıkan soru tipleri
• ✅ Formül ve kısaltmalar

Başarı İçin Altın Kurallar:

• 🔬 Laboratuvar deneylerini öğrenin
• 📚 Latince terimleri ezberleyin
• 🧩 Sistemler arası ilişkileri kurun
• 📺 Belgesel ve eğitim videoları izleyin
• 🔄 Düzenli tekrar yapın
• ✏️ Bol bol test çözün
• 📖 Güncel gelişmeleri takip edin

Sık Yapılan Hatalar:

• ❌ Kavramları karıştırmak (mitoz-mayoz)
• ❌ Organellerin görevlerini unutmak
• ❌ Sistemlerin sırasını karıştırmak
• ❌ Latince terimleri yanlış yazmak
• ❌ Formülleri yanlış uygulamak
• ❌ Sadece ezber yapmak

Bu rehber, MEB müfredatı ve ÖSYM'nin son yıllardaki soru dağılımları dikkate alınarak hazırlanmıştır.